Hoger beroep

Hoger beroep: wat houdt het in en wat zijn de procedures?

Ben je het niet eens met een uitspraak van de rechtbank? Dan kun je in veel gevallen in hoger beroep gaan. Maar wat betekent dit precies en hoe verloopt zo’n procedure bij het gerechtshof? In dit artikel leggen we uit wat hoger beroep inhoudt en wat de belangrijkste stappen zijn.

Wat is hoger beroep?

Hoger beroep is een procedure waarmee je een uitspraak van de rechtbank kunt aanvechten. Je kunt dan je zaak voorleggen aan een hogere rechter, namelijk het gerechtshof. Dit hof zal de zaak opnieuw inhoudelijk beoordelen.

Je kunt in hoger beroep gaan als je het niet eens bent met:

• De inhoud van de uitspraak
• De motivering van de uitspraak
• De hoogte van een schadevergoeding
• Een opgelegde straf of maatregel

Kortom: voor vrijwel elke uitspraak van de rechtbank staat hoger beroep open. Uitzonderingen zijn bijvoorbeeld strafbeschikkingen van het OM en beslissingen in kort geding.

Procedure en termijnen bij hoger beroep

Als je in hoger beroep wilt gaan, is het belangrijk om de juiste procedure te volgen en de termijnen in de gaten te houden. Wat zijn de belangrijkste stappen?

• Binnen 3 maanden moet je een hogerberoepschrift indienen bij het gerechtshof. Hierin leg je uit waarom je het niet eens bent met de uitspraak van de rechtbank.
• Het gerechtshof stuurt vervolgens een oproep voor een zitting. Hier kunnen beide partijen hun standpunten toelichten.
• Binnen 6 maanden doet het hof uitspraak. Deze termijn kan eenmalig met 3 maanden worden verlengd.
• Ben je het niet eens met de uitspraak in hoger beroep? Dan kun je in sommige gevallen nog in cassatie gaan bij de Hoge Raad.

Het is dus cruciaal om goed op de termijnen te letten. Laat je de termijn voor het indienen van het beroepschrift verlopen? Dan wordt hoger beroep vaak niet-ontvankelijk verklaard en is de kans verkeken.

Wanneer hoger beroep instellen?

Of je in een concrete zaak hoger beroep moet (of kunt) instellen, hangt van diverse factoren af:

• De kans dat het hof tot een andere uitspraak komt. Is die kans groot, dan is hoger beroep zinvol.
• De hoogte van het financiële belang in de zaak. Hoger beroep kost geld, dus er moet wel wat op het spel staan.
• De verwachte duur van de procedure. Soms is het beter om je verlies te nemen in plaats van jaren procederen.
• Je emotionele betrokkenheid. Los van de juridische haalbaarheid kunnen emoties je toch doen besluiten door te procederen.

Win altijd juridisch advies in voordat je hoger beroep instelt. Een advocaat kan inschatten of de kans van slagen groot genoeg is om de procedure te starten.

Wanneer is hoger beroep niet mogelijk?

Hoewel hoger beroep heel gebruikelijk is, zijn er ook situaties waarin het niet mogelijk is:

• Als de zaak al door het hof is behandeld, bijvoorbeeld na verwijzing door de Hoge Raad.
• Tegen uitspraken van een speciale kamer, zoals de Ondernemingskamer van het hof Amsterdam.
• Als er cassatie is ingesteld bij de Hoge Raad. Dan moet die procedure eerst worden afgewacht.
• Bij een uitspraak in kort geding. Hiervoor moet een nieuwe zaak ten gronde worden aangespannen.
• Als de wet hoger beroep uitsluit, zoals bij sommige belastingzaken.

Ook zijn er financiële drempels om zomaar alles in hoger beroep aan te vechten. Zo geldt bij zaken onder de 25.000 euro een verlofvereiste. Win dus altijd eerst juridisch advies in.

Wat gebeurt er tijdens de zitting bij het hof?

Als het hogerberoepschrift is ingediend, volgt op enig moment de zitting bij het gerechtshof. Hoe verloopt zo’n zitting?

• Beide partijen krijgen de gelegenheid hun standpunt toe te lichten. Vaak pleit de advocaat.
• De rechters kunnen tussentijds vragen stellen aan de advocaten. Zo proberen ze zich een beeld te vormen van de zaak.
• Is er extra bewijs dat nog niet bij de rechtbank is ingebracht? Dan kan dat nu worden voorgelegd.
• Na de pleidooien krijgt vaak nog één advocaat de kans om te reageren op de ander.
• Daarna sluit de voorzitter de zitting. De rechters trekken zich terug voor het overleg.
• Binnen 6 weken volgt de uitspraak, vaak eerder. Deze wordt schriftelijk aan partijen toegestuurd.

Voor een goede voorbereiding is het dus belangrijk de pleitnota’s en het dossier perfect te beheersen. De zitting bij het hof is je kans om de rechters te overtuigen.